یکی از موضوعاتی که در عربی نظام جدید، برای دانش آموزان پایه دوازدهم مشکل ساز است، داستان مستثنی و مستثنی منه است. این مسئله که چگونه در یک جمله متوجه بشویم آیا مستثنی منه داریم یا نه؟ کدام یک مستثنی منه است. مستثنی از چه چیزی جدا می شود؟ و بسیاری از موارد دیگر مربوط به آن، ذهن دانش‌آموزان زیادی را به خود مشغول کرده است. ما در این مطلب قصد داریم به تمامی این سوالات پاسخ دهیم. و در ادامه با حل یک تست به شما نشان خواهیم داد که حل سوالات مربوط به مستثنی و مستثنی منه کار سختی نیست و لازم نیست بعنوان یک مسئله پیچیده به آن نگاه کنیم. باید بدانیم که برای حل سوالات مربوط به آن به نکات عجیب و غریب نیاز نداریم.

تعریف

برای آشنایی با مفهوم مستثنی و مستثنی منه در عربی بهتر است ابتدا با معنای لغوی آن‌ها آشنا شویم. در حالت کلی استثناء (الإستثناء در عربی)، به مفهومی گفته می‌شود که در آن یک اسم از یک حکم کلی تبعیت نمی‌کند.

برای مثال: “همه به مدرسه رفته‌اند، بجز علی.”

“به مدرسه رفتن” یک حکم کلی است. زیرا همه آن را انجام داده‌اند. بجز یک نفر، که آن یک نفر به استثناء این کار را انجام نداده است. پس در این جمله یک استثناء رخ داده است.

حال لازم است که بدانید هر استثنائی از ارکان مختلف تشکیل شده است. ارکان استثناء عبارتند از: مستثنی، مستثنی منه و ادات استثناء. در ادامه به تعریف هر کدام از این ارکان می‌پردازیم:

ادات استثناء

ادات استثناء به کلماتی با معانی “به غیر از”، “بجز”، “سوا”، “سوای”، “غیر”، “جز” می‌گویند. در زبان عربی ادات استثناء شامل کلمات “الّا”، “غَیر”، “سِوی”، “خَلا”، “عَدا”، و “حاشا” می‌شود. در مثالی که پیش از این آوردیم، “بجز” ادات استثناء می‌باشد. ادات استثناء در جمله حتما بیان می‌شود و قابل حذف نیست.)در کتاب های شما فقط «الّا» آمده است.)

مستثنی

برای خواندن ادامه مقاله کلیک کنید.